Woordenboeken

Thoears Woeardebook

ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ
maag, maag (mage, maegske)
Zandj sjoortj de maag.
Det liktj 'm zwaor oppe maag.
Örges mèt inne maag zitte.
maaien, mejje (mejtj, mejdje, gemejdj)
't Graas mejje.
maal, maol (maol)
Twieë maol twieë is veer.
maan, maon (maone, mäönke)
Dae bril is nao de maon.
Loup nao de maon!
Eine bril mèt mäönkes.
maand, maondj (maondje, mäöndje)
Dao zeen maondje en maondje uueverhaer gegange.
In al die maondje höb ich niks van 'm gehuuerdj.
Maonesjien.
maandag, maondig
Smaondes.
maandelijks, almaondjes, maondjeliks
Almaondjes kómme wae bie-ein.
maar, mer
Mer, mer, waat ei gedoons!
Det doortj mer efkes.
maart, mieërt
Mieërtse buje.
Maas, Maas
Mooder Maas.
De Maas kumtj oet.
Dao zal nog väöl water door de Maas gaon vuuerdet se det klaor kriegs.
Maasbracht, Brach
Maaseik, Mezeik
maaskei, kinjerköpke (kinjerköpkes)
In Thoear zeen sjoean petroeane gelagd mèt kinjerköpkes.
maat (1), maot (maote, mäötje)
meeteenheid
Det is neet mien maot bóks.
Det haet mer ei klein mäötje.
Det is ane maot.
maat (2), maot (maote, mäötje)
muziekmaat
Die muzikante lepe neet inne maot.
maat (3), maot (maote, mäötje)
kameraad
Det is nog altied miene bèste maot!
macaroni, mekronie
Mekronie mèt kieës en sjónk is hieël lekker.
machine, mesjien (mesjiender/mesjiene, mesjienke)
Ei nejmesjien en ei mejmesjien.
machtig, mechtig (mechtiger, mechtigst)
Det roumtaertje is mich te mechtig.
Bie de begrafenis wórt 't mich te mechtig.
madam, medam (medamme, medemke)
made, maaj (maje)
Vèsse mèt maje.
madeliefje, meizoentje (meizoentjes)
Maedjes maakdje zich mèt meizoentjes ei krenske vuuer inne haor.
mager, mager (magerder, magerst)
Eine magere, smalen derm.
Ein vètte kuueke, ei mager testament.
"Wie geit 't?" "'Mager en gezóndj".
mais, meis
maken, make (maaktj, maakdje, gemaaktj)
Doe höbs ’t ouch t’r haer gemaaktj!
Doe mós geine gek van Sintermerte make.
Dae haet mich get gemaaktj!
makkelijk, maekelik (maekeliker, maekelikst), mekkelik
makreel, mekreel (mekrele, mekreelke)
makron, mekrón (mekróns, mekrunke)
malen, male (ich maal, doe maals/meuls, hae maaltj/meultj, wae male, maaldje, gemale)
De mölder meultj 't mael.
mals, zomig, zoumig
Det is eine lekkere zomige cake.
Kaofstóng is lekker zoumig vleis.
man, man (men/mansluuj, menke), manskaerel
Mansluuj en vrouluuj.
Toen waas d'r 't menke!
Die vrouw is net eine manskaerel!
manchet, mansjèt (mansjètte, mansjètje)
manchetknoop, mansjètteknoup
Ein humme zónger mansjètteknuip is gein humme, zagte ze vreuger.
mand, manj (manje, mendje)
Aerpele rape in ein manj.
Lieëke wie ein manj.
manen, mane (maantj, maandje, gemaandj)
Emes mane óm zien sjoud te betale.
manier, meneer (menere, meneerke)
Det zeen toch gein menere!
Det is zien meneer van doon.
mankeren, faele (faeltj, faeldje, gefaeldj), mankere (mankeertj, mankeerdje, gemankeerdj)
Waat faeltj dich?
Det faeltj t'r nog mer aan.
Waat mankeertj dich?
mannetjesduif, hoeare
Einen hoeare en ein zie.
mantel, mantjel (mantjels, mentjelke)
Moder ging inne noewe mantjel nao de kirk.
markt, mert (merte, mertje)
Op zaoterdig gaon väöl minse nao de mert.
Eine mertkraom.
Mertluuj.
mars, marsj (marsje, mersjke)
Vreuger begós de harmenie ei konzaer altied mèt eine marsj.
Hae haet 'm de marsj gemaaktj.
marskramer, krieëmer (krieëmers)
Eine voddelekrieëmer.
masker, mómmegezicht (mómmegezichter)
mat, mat (matte, metje)
Ei duuermetje.
matras, metras (metrasse, metreske)
matroos, metroeas (metroeaze, metruueske)
Mèt de Ieëste Heilige Kemunie haje de meiste jónges vreuger ei metroeazepekske aan.
me, mich
Ich höb mich vuuer 'm gesjaamdj.
medaille (1), medalie (medalies, medaelieke)
Hae kreeg ein medalie vanne prins.
Ein vètlaere medalie kriege.
medaille (2), sjappeleer (sjappelere, sjappeleerke)
gewijde medaille of scapulier
Mèt ein toespang wórt de sjappeleer vastgemaaktj op 't liefke.
medelijden, kómpassie, mètlieje
Dao haaj ich toch kompassie mèt!
Mètlieje mèt emes höbbe.
medicijn, middesien (middesiene, middesienke), millesien
Höbs se dich dien millesien al gepaktj?
mee, mèt
Geis se mèt?
Duis se mèt?
Det tèltj neet mèt.
meel, mael
Eine maelzak.
Maelzölder.
meer, mieë, mieër
Mieër es ins veel d’r eine inne bieëk.
Väöl, mieër, meist.
meerstemmig, mieërstummig
Hae kreeg ein mieërstummige mès.
meervoud, mieërvaod
Mieërvaod en inkelvaod.
meestal, meist, meistal
Ich gaon meist te voot nao de kirk.
meeste, meiste
Väöl, mieë, de meiste, 't meiste.
meester, meister (meisters, meisterke), óngerwiezer, sjoealmeister
Emes de meister make.
meetlat, maot (maote, mäötje)
De tummerman haet de maot inne tes.
meeuw, mieëw (mieëwe, mieëwke)
De mieëwe vlege achter de ploog aan.
meevallen, losloupe, mètvalle
Det luiptj waal los!
De pries vèltj erg mèt.
meidoorn, hagedoeare
De hagedoeare steit in bluuj.
meikever, meikaever (meikaevers, meikaeverke), mölder (mölders, mölderke)
De kinjer haje eine mölder gevange.
meimaand, meimaondj
De meimaondj is de Mariamaondj.
Inne meimaondj is ederen aovendj mès ane kepel.
meisje, maedje (maedjes)
Wae höbbe drie maedjes en eine jóng.
Ei maedje wie ei flaetje.
meisjesborsten, memkes
meisjeskoor, maagdekoear
't Maagdekoear leep mèt palme en vluuegels inne persessie.
meisjesnaam, maedjesnaam
Mie moder sjrieftj zich… mèt häöre maedjesnaam.
melden, melle (meltj, meldje, gemeldj)
Dae nog get nuuedig haet, mót zich melle.
melig, maelig
Doot neet zoea maelig.
Eine maeligen aerpel.
melk, mèlk
Emes de mèlk zoor make.
Mèlkboer.
Mèlkestied.
melkbrood, mèlkwèk
Aan 't rundje van sókkerpepeer kózjes se zeen det 't eine mèlkwèk waas.
melken, mèlke (mèlktj, mèlkdje, gemèlktj)
Doe kóns slecht eine bók mèlke.
Doeve mèlke.
Dae bleef aan 't mèlke uuever zien doeve.
melkfabriek, fuus (fuze, fuuske), mèlkfebriek
meneer, menieër (menieëre, menieërke)
Hae veuldje zich einen hieële menieër toen d’r benumdj waas es köster.
menen, meine (meintj, meindje, gemeindj)
Mèt meine besjeet t'r zich ins eine.
Det kóns se neet meine.
Es se meins des se t'r bès, bès se t'r gewaes.
menens, meines
En noe is ’t mich meines!
Oppe lèste rippetiesies vuuer 't concours weurtj 't meines.
mengen, minge (mingtj, mingdje, gemingdj)
Die kleure mós se dorein minge.
menig, mennig
Mennig kindj haet gesjeie aojers.
menigeen, mennigein
Mennigein zooj dao blie mèt zeen.
mening, meining (meininge)
Eder zien eige meining!
mens, mins (minse/luuj, minske)
Ich bèn mer einen halve mins vandaag.
Zich gedrage wie eine groeate mins.
Aoj luuj mós se in häör waeze laote.
mensenschuw, minsesjoew
Det maedje is ei bitje minsesjoew.
mep, vaeg (vaege, vaegske), watsj (watsje, wetsjke)
Klaats Cornelis, gaef 'm ein vaeg!
Es se neet oetsjeits, kriegs se ein watsj óm dien oeare.
meppen, flaere (flaertj, flaerdje, geflaerdj), vaege (vaegtj, vaegdje/voog, gevaegdj), watsje (watstj, watsdje, gewatstj)
Dalik flaer ich t'r dich ein!
Es se neet gaw maaks des se wegkums, den vaeg ich dich t’r ein.
Ich kós dich waal óm dien oeare watsje!
merel, maerel (maerels, maerelke)
Hae flötj wie eine maerel.
merrie, maer (maere, maerke)
Einen hingst en ein maer.
En toen waas 't maerke laam.
"Woea geis se haer?" "Nao Kölle óm ein maer."
mes, mets (metser, metske)
't Mets in 't verke laote staeke.
Emes 't mets oppe kael zètte.
't Mets snietj van twieë kantje.
mest, mèst
Mèst vare.
Mèst breie.
Es stróntj mèst weurtj, lieëtj 't zich vare.
met, mèt
Mèt en mèt get doon.
Get mèt ein höbbe.
meteen, dalik, drek, medein, oppendaod
Ich kóm drek.
Medein kóm ich dich hoeale.
Det deej d'r oppendaod vuuer mich, wie ich det vroog.
meten, maete (ich maet, doe muts/mits, hae mutj/mitj, wae maete, maetdje/moot, maetdje/mote, gemaete)
De tummerman mutj 't kezien.
Ze flink gemaete kriege.
Zich mèt emes maete.
meter (1), maeter (maeters)
peettante
Paeter en maeter woeare bie d'n duip.
meter (2), maeter (maeters, maeterke)
lengtemaat
Väöl maeters make.
metselaar, metselieër (metselieërs)
metselspecie, metselspies, spies
Maak nog ein kuup spies aan.
middag, middig
Óm twelf oor loetj 't middig.
Ich kóm óm middig.
Ich kóm inne middig.
middagdienst, middigsjicht
Óm twelf oor vertrokke de mienwirkers vuuer de middigsjicht.
middagmaal, middig, middigaete
Allewiel aete ze de middig saoves.
middagslaapje, unjer
Hae hèltj zienen unjer nao de middig.
midden, midde
Ich zoeat inne midde.
De sjei zitj inne midde.
mier, aomzeiksel (aomzeiksele, aomzeikselke)
Eine aomzeikselehoup.
mij, mich
Num dich ei vuuerbeeldj aan mich.
mijden, mieje (mietj, miedje, gemiedj)
mijn (1), mie, mien, miene
bezittelijk voornaamwoord
Mie kindj, mien kat, mienen hóndj.
Vuuer mien paart duis se det.
mijn (2), mien (miene, mienke)
kolenmijn
De miene höbbe vuuer Thoear väöl beteikendj.
mijnwerker, mienwirker (mienwirkers)
De mienwirkers ginge mètte koelbös nao de mien.
mild, mildj
Mildj waer.
minuut, menuut (menute, menuutje)
Bènne ein menuut bèn ich dao!
mis, mès (mèsse, mèske)
Ein mès bestèlle vuuer de jaordeenst.
Ein mès mèt drie hieëre.
Hae kreeg nog ei mèske nao.
misbruik, misbroek
misdienaar, koearjóng (koearjónges), mèsdener (mèsdeners, mèsdenerke)
Allewiel zeen ouch maedjes koearjóng.
De mèsdeners zoeate ane mèswien.
misère, ieëlendj, mezerie, mizerie, ozel
Óndanks d'n ieëlendj heel hae de mood t'rin.
Ocherm, det vruike haet häör hieël laeve inne mizerie gezaete.
Innen ozel zitte.
miskraam, miskraom, misval
Die vrouw haet eine misval gehadj.
mislukken, mislökke
mismoedig, mismeujig
Dao weurs se mismeujig van.
misschien, mesjiens, misjiens
Nog neet mesjiens!
Wie alles klaor waas, kwaam mesjiens ouch kieke.
misselijk, ieëmelik
gezegd over reuk
Waat ruuktj de bluuj vanne kerstaanjele toch ieëmelik.
missen, misse (mistj, misdje, gemistj)
Verdorie, de sjötte höbbe 't lèste bölke gemistj.
misstappen, zich vertraeje (vertreutj, vertroeaj, vertroeaje)
Ich höb mich vertroeaje.
mist, moet
Waat eine moet boete, doe zuus niks!
mistroostig, mistruuestig
Mistruuestig waer.
modder, drek, pratsj, toeater
Hae veel midden innen drek.
De sjoon zitte ónger de pratsj, gei wónjer, waat eine toeater!
mode, moeade
Die bóks is oette moeade.
Det is ei moeadepupke.
modern, noewerwèts
Aojerwèts en noewerwèts.
moe, meug (meuger, meugst)
Ich bèn zoea meug wie kaoj pap.
Kótsmeug zeen.
moed, mood, keraasj
De mood zaktj 'm inne sjoon.
Vol goje mood zeen.
Höb neet de keraasj!
moeder, moder (moders, meuderke)
Moder woeandje toet häören doead bie ós in.
Det kindj is ein echt póppemeuderke.
Ein moder kan baeter tieën kinjer groeatbringe es tieën kinjer ein moder.
moederziel, moormins, moorzeel, moorzieëlig
Die vrouw zitj d'n gansen daag moorzieëlig allein.
moeilijk, meujlik (meujliker, meujlikst), lestig (lestiger, lestigst)
Doot neet zoea lestig, det is al meujlik zat!
moeite, meute, mote
Det is neet de meute waerd!
Örges meute vuuer doon.
Doot dich gein mote, ich bèn zoea weg!
moer, moor (more, meurke)
't Raad leep mich oette fiets, de moor waas mich losgerammeldj.
moerasland, brook
Tösse Thoear en Kaesing liktj ’t Brook, ’t Vieverbrook.
moeten, mótte (ich mót, doe mós, hae mót, zie mótte, móste, gemótte)
Mótte is dwank en bäöke is kinjerzank.
Hie is niks te mótte!
Mózjes se nog get nuuedig höbbe, den huuer ich 't waal.
mogelijk, mäögelik
Wie is det in godsnaam mäögelik?
Ich kós 'm det mèt gein mäögelikheid aan zie verstandj bringe.
mogen, moge (ich moog/maag, doe moogs/maags, hae moog/maag, zie moge, moogdje/móchte, gemoogdj/gemoge/gemóchtj)
Moogs doe det, ich maag det neet van mie moder.
Emes neet moge.
Dae höb ich noeat gemóchtj.
mokken, broeke (broektj, broekdje, gebroektj), brónke (brónktj, brónkdje, gebrónktj), mónke
Zit neet zoea te mónke!
mol, mol (möl, mölke)
Dao zitte väöl möl in 't graas.
molen, muuele (muueles, muuelke)
Eine slaag vanne muuele höbbe.
Ei muueleraad.
molenaar, mölder (mölders, mölderke)
Mölder, maal mich mie mael, mie moder mót mich ei mikske mingele, mèt mitjes, metjes mèlk.
molensteen, muuelestein
Dae kan niks laote ligke es heit iezer en muuelestein.
mond, móndj (munj, mundje), snebbel (snebbels, snebbelke)
Vaeg dich de móndj mer aaf, doe kriegs niks mieë!
Neet op zie mundje gevalle zeen.
Kal neet zoeaväöl, haod ins aeve diene snebbel.
mondeling, mónjeling
Mónjeling en sjriftelik.
mondig, mónjig, munjig
Munjig verklaordj waere.
mondstuk, móndjstök
Ei noew móndjstök op 't instrument höbbe.
monter, flokker (flokkerder, flokkerst), móntjer
Det is ei flokker wècht.
Waat kiektj det wècht móntjer oet zien uigskes.
mooi, sjoean (sjoeaner, sjoeanst), net (netter, netst)
Sjoean sjoon, Sjeng.
Thoear haet hieël get sjoeans te beje.
Waat ei net maedje is det!
moord, moeard (moearde)
Ich zooi t'r eine moeard vuuer doon óm dao achter te kómme.
Eine moeardenieër.
mop, móp (móppe, mupke)
Móppe tappe.
Vertèl mich ins ei mupke.
mopperen, grawwele (grawweltj, grawweldje, gegrawweldj), knotere (knotertj, knoterdje, geknoterdj), móppere (móppertj, mópperdje, gemópperdj), snotere
Hae grawweltj zich get bie-ein.
Waat ei geknoter!
morel, merel (merelle, merelke)
Merelle zeen good óm flaaj van te bakke.
morgen, mörge
Mörge is 't zòndig.
Jao, mörge bringe!
morgenavond, mörgenaovendj
morgenmiddag, mörgemiddig
morgenvroeg, mörgevreug
mormel, mórmel (mórmels, mörmelke)
morsen, slabbere (slabbertj, slabberdje, geslabberdj), struie (struitj, struidje, gestruidj)
Slabber neet zoea!
Ich höb op mien bóks gestruidj.
mouw, moew (moewe, muke)
Ei klèdje mèt ei pófmuke.
De moewe zeen te kort.
Dao is waal eine moew aan te passe.
mug, mök (mögke, mökske)
Es de mögke saoves danse, weurtj ’t sangerendaags sjoean waer.
muggenbult, mögkeböltj
muil, moel (moele, muulke)
Det bietje pudding is de moel getergdj.
Ein moel wie ein sjöp höbbe.
Emes op zien moel houwe.
muis, moes (muus, muuske)
Erm moes, die mer einen oetgank kèntj.
Es ei kindje geboeare is kriegs se besjuut mèt muuskes.
muisstil, moesstil, muuskesstil
murw, mörf
Ich bèn gans mörf.
mus, mös (mösse, möske)
Zie meintj det häör mös eine kenarie is.
Woea hègke zeen, kóns se mösse vange.
muts, möts (mötse, mötske)
Ein möts opdoon es 't kaod is.
muur, moor (more, meurke)
Ein steinse moor.
Det zoot moor- en moorvast.
muziek, meziek (meziekske)
Thoear is bekèndj óm ziene meziek.
Mezieksjoeal.
muziekstandaard, pepiter (pepiters, pepiterke)
Inne houtere pepiters zoeate vreuger brandjgaetjes vanne segrètte.